Akredytywa bankowa jest w stanie zagwarantować wywiązanie się z umowy przez każdą ze stron transakcji. Jest szczególnie przydatna w transakcjach międzynarodowych, a także wtedy, gdy wartość umowy jest znacząca. Z tego wpisu dowiesz się, co to jest akredytywa bankowa, jak działa, kto i kiedy może z niej skorzystać oraz ile kosztuje.
Zabezpieczenie transakcji
Prowadząc działalność gospodarczą, możesz natknąć się na sytuację, w której Twój kontrahent będzie oczekiwał pewnego rodzaju zabezpieczenia transakcji, zwłaszcza wtedy, gdy jej kwota będzie dość wysoka. Zamiennie to właśnie Ty, chcąc zabezpieczyć swoje interesy, będziesz potrzebował rozwiązania, które stworzy warunki bezpiecznej transakcji – takiej, która zakończy się pomyślnie dla obu stron.
W polskim systemie prawnym występuje kilka możliwości, których celem jest zabezpieczenie warunków umowy, jednak żadna z nich nie gwarantuje wywiązania się kontrahenta z zawartej umowy, a jedynie powodują, że w przypadku niepomyślnego zakończenia transakcji lub niewywiązania się z niej, możesz dochodzić swych roszczeń na drodze sądowej.
Gdy mowa jednak o transakcjach międzynarodowych, szczególnie tych, których kontrahenci podlegają pod zupełnie inne prawa, odzyskanie swych należności lub “przymuszenie” kontrahenta do wywiązania się z transakcji może być niezwykle trudne, a niekiedy nawet niemożliwe. W tym celu wiele firm decyduje się na tzw. akredytywę bankową, która jest aktualnie jedną z najskuteczniejszych form zabezpieczania umów zawieranych przez firmy na całym świecie.
Co to jest akredytywa bankowa?
Akredytywa bankowa to bankowe zabezpieczenie transakcji, w której udział bierze przynajmniej dwóch kontrahentów. Nie ogranicza się jednak wyłącznie do dwóch podmiotów, a skorzystać z niej może praktycznie nieskończona ilość firm biorących udział w jednej umowie. To one same – podmioty gospodarcze – kształtują warunki akredytywy, zaś rolę “sędziego” pełnią banki.
W praktyce akredytywa bankowa polega na tym, że bank, z którego mają zostać wysłane pieniądze do naszego kontrahenta (np. płatność za towar czy usługę), przelewa je dopiero po spełnieniu określonych w akredytywie warunków.
Jak działa akredytywa bankowa?
Za przykład akredytywy bankowej może posłużyć prosta transakcja, jaką jest zakup towarów handlowych przez polską firmę u producenta elektroniki z Azji, który wymaga przedpłaty, aby zrealizować zamówienie. Polska firma obawia się, czy otrzyma opłacony towar oraz, czy spełni on warunki zamówienia i ujęte w zamówieniu terminy.
Aby mieć pewność, że transakcja odbędzie się na ustalonych warunkach, firma może udać się do banku, w którym prowadzi rachunek firmowy i poprosić o akredytywę. Bank otwierający (bank, w którym rozpoczyna się transakcję) blokuje określoną w umowie handlowej kwotę transakcji i informuje bank odbiorcy (np. producenta) o tym fakcie.
Aby odbiorca płatności otrzymał zapłatę, musi wywiązać się ze swej części umowy, tj. np. dostarczyć określoną ilość towaru, określonej jakości w określonym czasie. Fakt wywiązania się z postanowień umowy musi zostać udokumentowany np. listami przewozowymi, dokumentami jakościowymi, etc.
Strony akredytywy bankowej
Akredytywa bankowa, jako sposób płatności, oferowana jest przez banki. To one bowiem pełnią rolę nadawcy oraz odbiorcy przelewów i to te instytucje pełnią w niej najważniejszą rolę. Aby można było mówić o akredytywie, niezbędne są zaś łącznie cztery strony transakcji. Są to:
- przedsiębiorca zamawiający towar / usługę
- przedsiębiorca realizujący zamówienie
- bank otwierający kredytywę
- bank odbiorcy (beneficjenta płatności)
Ile kosztuje akredytywa bankowa?
Koszt akredytywy bankowej zależny jest przede wszystkim od wartości transakcji, ale także jej złożoności oraz stron i warunków akredytywy. Na koszt akredytywy wpływ mają przede wszystkim:
- prowizja banku otwierającego
- opłata za weryfikację dokumentów
- opłata za otwarcie akredytywy
- koszty dodatkowe ustalane przez banki w porozumieniu ze stronami akredytywy
Wysokość prowizji waha się zwykle od 0,2 proc. do nawet 0,5 proc. wartości transakcji, co może być dość dużym kosztem dla przedsiębiorcy, jednak pamiętajmy, że jest to niezwykle skuteczna forma zabezpieczenia umowy handlowej.
Koszty akredytywy mogą być także rozłożone na każdą ze stron transakcji (odbiorcę i dostawę towaru), jednak wszystko to zależy wyłącznie od ustaleń pomiędzy kontrahentami.
Które banki oferują akredytywę?
Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą czy to w formie spółki prawa handlowego, czy działalności jednoosobowej może liczyć na akredytywę praktycznie w każdym banku w kraju, który obsługuje przedsiębiorców. Zwykle najprostszą formą będzie otwarcie akredytywy w banku, w którym prowadzony jest rachunek firmowy, jednak jeśli pobierane przez daną instytucję opłaty są zbyt wysokie, warto poszukać usług tańszej instytucji.
Wiele banków w kraju oferuje także linie akredytyw, a więc rozwiązanie polegające na udostępnieniu pewnego rodzaju linii kredytowej, w ramach której środki przeznaczone na transakcje w ramach akredytywy pochodzą z kredytu zaciągniętego w danym banku. Tego typu rozwiązanie jest już praktycznie standardem w bankowości na całym świecie. Wysokość limitu zależy jednak wyłącznie od zdolności kredytowej podmiotu.
Opracowanie: Money Wire