Na skróty Pokaż
Jeśli powaznie myślisz o swoich finansach, poduszka finansowa jest po prostu niezbędna, byś mógł spać spokojnie. I choć pod głową się nie sprawdzi, świadomość, że maż ją obok, pozwoli Ci spać, jak nigdy dotąd. Z tego wpisu dowiesz się, czym jest poduszka finansowa, ile powinna wynosić „komfortowa” poduszka finansowa i jak ją zbudować zupełnie od zera.
Co to jest poduszka finansowa?
Poduszka finansowa to zabezpieczenie finansowe w formie oszczędności, którego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa ekonomicznego w przypadku nieoczekiwanych wydarzeń. Mogą to być utrata pracy, nagłe wydatki zdrowotne czy inne nieprzewidziane sytuacje, które mogą wpłynąć na Twoją stabilność finansową.
Poduszka finansowa zwykle przybiera formę oszczędności np. na oddzielnym koncie bankowym lub koncie oszczędnościowym, jednak mogą to być także oszczędności w gotówce. Ważne, aby odłożona kwota pozwala na utrzymanie standardu życia przez określony czas bez konieczności poszukiwania natychmiastowego źródła dochodu lub kredytu.
Ciekawostka! Z najnowszych badań KRD (Barometr Oszczędności Polaków) wynika, że co piąty Polak nie posiada żadnych oszczędności, zaś co czwarty z nas posiada je w wysokości zaledwie do 5 tys. zł.
W jakim celu buduje się poduszkę finansową?
Podstawowym celem poduszki finansowej jest zagwarantowanie pokrycia niespodziewanych wydatków bez konieczności sięgania po drogie kredyty czy pożyczki. Dodatkowe cele budowania poduszki finansowej możesz jednak wyznaczyć samodzielnie, wszystko zależy bowiem wyłącznie od Twoich osobistych preferencji. Ważne, by poduszka finansowa gwarantowała Ci bezpieczeństwo finansowe.
Cele budowania poduszki finansowej:
- zabezpieczenie przed utratą pracy
- pokrycie nieprzewidzianych wydatków
- choroba i inne zdarzenia losowe
- plany długoterminowe
Zabezpieczenie przed utratą pracy: W sytuacji, gdy doświadczysz nagłego bezrobocia, poduszka finansowa może stanowić substytut stałego dochodu, umożliwiając spłatę bieżących rachunków.
Pokrycie niespodziewanych wydatków: Życie bywa nieprzewidywalne – awaria samochodu czy konieczność natychmiastowej naprawy w domu to przykłady sytuacji, w których szybki dostęp do środków finansowych jest nieoceniony.
Choroba i inne zdarzenia losowe: Jeżeli zachorujesz i nie będziesz mógł tymczasowo pracować, środki z poduszki finansowej pomogą pokryć koszty leczenia lub utrzymać Twój standard życia do czasu powrotu do zdrowia.
Planowanie długoterminowe: Poduszka finansowa może być pierwszym krokiem do osiągnięcia długoterminowych celów finansowych, takich jak zakup domu, edukacja dzieci czy emerytura.
Budowa poduszki finansowej wymaga systematyczności i przemyślanego planowania, by móc skutecznie zabezpieczyć się przed nieoczekiwanymi zdarzeniami. Takimi, które mogą zaburzyć równowagę Twojego budżetu domowego. Jest to swoista inwestycja w spokój ducha i stabilność finansową na przyszłość.
Ile powinna wynosić poduszka finansowa?
W mojej opinii idealna wielkość poduszki finansowej powinna odpowiadać wysokości minimum 6-miesięcznych wydatków Twojego gospodarstwa domowego. Dlaczego? Ponieważ mniejsza ilość zgromadzonych środków może powodować niepotrzebny stres o to, że pieniądze skończą się przed wyjściem z bieżących problemów, a Twoje dalsze decyzje mogą nie być rozsądnie przemyślane.
Generalnie wartość poduszki finansowej powinna odpowiadać kilkukrotności miesięcznych wydatków. Oznacza to, że najlepiej, gdybyś był w stanie pokryć z niej wszystkie swoje zobowiązania finansowe, takie jak czynsz, media czy inne regularne płatności, na przynajmniej kilka miesięcy.
Dla przykładu Twoje miesięczne wydatki to:
- Czynsz i media: 2000 zł
- Pozostałe comiesięczne zobowiązania: 4500 zł
- Suma wydatków na miesiąc: 6500 zł
| Okres bez dochodów | Wartość poduszki finansowej (zł) |
|---|---|
| 3 miesiące | 19500 |
| 6 miesięcy | 39000 |
| 12 miesięcy | 78000 |
Zauważ, że trzymiesięczna poduszka finansowa wynosi raptem 19500 zł, gdy Twoje koszty życia w skali miesiąća odpowiadają 6500 zł. A co, jeśli zdarzy się coś nieprzewidzianego? Coś, na co nie będziesz miał wpływu, a właśnie korzystasz z poduszki finansowej? Skąd wtedy weźmiesz pieniądze? Nie ograniczaj się do minimum. Pomyśl o większej kwocie, by nic po drodze Cię nie zaskoczyło.
Zanim zaczniesz budować swoją poduszkę finansową, musisz zastanowić się samodzielnie, jakie masz comiesięczne potrzeby finansowe i na ile chcesz być przygotowany w przypadku niespodziewanej sytuacji.
Jak zbudować poduszkę finansową?
Niezależnie od tego, czy działasz samodzielnie, czy w ramach wspólnego budżetu z partnerem, w celu zbudowania poduszki finansowej musisz wykonać 3 podstawowe kroki:
- ustal kwotę docelową
- zbuduj plan oszczędzania
- dokonuj regularnych wpłat
1. Ustal kwotę docelową
Zacznij od określenia, ile pieniędzy chcesz zgromadzić na swojej poduszce finansowej. Jako punkt odniesienia możesz uznać kwotę równą wydatkom za 3-6 miesięcy.
2. Zbuduj plan oszczędzania
Gdy wiesz już, ile powinna wynosić Twoja poduszka finansowa, pomyśl, skąd wziąć na nią pieniądze. Uwierz mi, że lepiej odpowiedzieć na to pytanie teraz, niż później, gdy dojdzie do sytuacji awaryjnej, zastanawiać się, skąd wziąć pieniądze na spłatę długów lub jeszcze gorzej, jak wyjść z długów, do których sam doprowadziłeś!
Nie zbudujesz poduszki finansowej, jeśli co miesiąc spłukujesz się do zera i czekasz na pieniądze do kolejnej wypłaty. Muisz zacząć oszczędzać wszędzie tam, gdzie możesz. Zrezygnuj z zachcianek, niepotrzebnych wydatków, zbędnych subskrypcji. Włącz oszczędzanie na jedzeniu, transporcie czy zajęciach dodatkowych, a każdą zaoszczędzoną kwotę dokładaj do swojej poduszki.
3. Dokonuj regularnych wpłat
Jeśli ustawisz automatyczne przelewy na oddzielne konto bankowe (np. oszczędnościowe), Twoja poduszka finansowa będzie budować się samodzielnie. Ten sposób naprawdę działa, o ile masz w sobie choć odrobinę zapału i naprawdę chcesz zyskać poczucie bezpieczeństwa.
Zdecyduj o stałej kwocie, którą będziesz odkładać ze swojej wypłaty raz w miesiącu i ustaw przelew automatyczny. Wpłacaj na to konto każdą dodatkowo pozyskaną lub zaoszczędzoną kwotę, a zobaczysz, jak szybko przybywa Ci środków.
Pamiętaj, że budowa poduszki finansowej to proces wymagający czasu i dyscypliny, ale gwarantujący bezpieczeństwo finansowe i spokój na wypadek nieprzewidzianych sytuacji.
4. Znajdź dodatkowy dochód
Do budowania poduszki finansowej nie możesz podchodzić jak do czegoś, co możesz robić przez długi czas. Pamiętaj, że budujesz swoją fosę, której zadaniem jest wsaprcie Ciebie i Twojej rodziny w trudnym momencie. Nie wiesz kiedy on nastąpi, więc bądź przygotowany.
Jeśli Twoje aktualne dochody nie pozwalają na odkładanie zbyt dużych kwot, poszukaj dodatkowego dochodu. Nie mam na myśli tyrania na dwa etaty, ale dodatkowe zlecenia, sprzedaż niepotrzebnych rzeczy czy praca dorywcza, którą możesz wykonywać w wolnej chwili, np. w weekendy.
Dzięki dodatkowym dochodom Twoja poduszka finansowa wypełni się szybciej, a Ty szybciej zyskasz poczucie bezpieczeństwa, na którym na pewno Ci właśnie zależy.
Podsumowując, aby zbudować poduszkę finansową zacznij od tych kroków:
- Przeanalizuj swój budżet: Przejrzyj swój miesięczny budżet i zidentyfikuj, gdzie można ograniczyć wydatki.
- Włącz oszczędności: Monitoruj swoje wydatki, aby unikać niepotrzebnych zakupów.
- Zautomatyzuj oszczędzanie: Ustaw automatyczne przelewy np. na osobne konto oszczędnościowe w dniu wypłaty.
- Zwiększ dochody: Każda dodatkowo zarobiona kwota przybliża Cię do osiągnięcia celu, jakim jest poduszka finansowa i spokój ducha.
Narzędzia pomagające w budowaniu poduszki finansowej
Mimo że budowanie poduszki finansowej nie jest skomplikowane i możesz to robić tylko przy użyciu „liczydełka” istnieją zarówno aplikacje, jak i inne przydatne rozwiązania, z których warto skorzystać. Pamiętaj jednak, by nie wybierać tych, za które musisz płacić, bo to całkowicie pozbawione sensu.
Przykładowe aplikacje do zarządzania budżetem
- Mint: Pozwala na śledzenie wydatków, ustawianie budżetu i monitorowanie oszczędności.
- You Need A Budget (YNAB): Skupia się na planowaniu wydatków i przypisywaniu każdej złotówki do konkretnej kategorii.
- PocketGuard: Ogranicza ryzyko przekroczenia budżetu poprzez analizę dostępnych środków i nadchodzących rachunków.
Konta oszczędnościowe i lokaty
Budowanie poduszki finansowej poprzez zasilanie oprocentowanego konta oszczędnościowego czy elastycznej lokaty bankowej jest jednym ze skuteczniejszych sposobów, z których naprawdę warto skorzystać. Nie dość, że środki te są odseparowane od tych na bieżące wydatki, to działa tu dodatkowo efekt psychologiczny, czyli oprocentowanie, które powiększa wielkość Twojej poduszki – zwłaszcza, gdy dochodzi do tzw. kapitalizacji odsetek.
- Konta z wysokim oprocentowaniem: Zapewniają większy zwrot środków niż zwykłe konta.
- Konta oszczędnościowe plus: Niektóre banki oferują specjalne warunki, takie jak premie za regularne oszczędzanie.
Inne przydatne narzędzia
Jeśli lubisz tabelki, budowanie poduszki finansowej możesz „kontrolować” w prostych arkuszach kalkulacyjnych typu: Excel lub Google Sheets. Oba umożliwiają bezpłatne tworzenie własnych, szczegółowych planów budżetowych.
Korzystanie z poduszki finansowej
Korzystanie z poduszki finansowej powinno być ograniczone wyłącznie do sytuacji, którą określiłeś na początku oszczędzania oraz kiedy uznasz, że nie masz już po prostu innego wyjścia. Pamiętaj, że poduszka finansowa to środki odłożone na kryzysowe sytuacje, a nie promocje w markecie czy wczasy pod gruszą.
Kiedy korzystać z poduszki finansowej?
- Nagłe zdarzenia życiowe: np. utrata pracy, nagłe wydatki medyczne
- Niespodziewane wydatki: awaria sprzętu domowego, naprawa samochodu
- Przerwa w regularnym dochodzie: przejście na emeryturę, zmiana pracy
Jak efektywnie korzystać z poduszki finansowej?
- Oceń sytuację: Zastanów się, czy to prawdziwy przypadek awaryjny.
- Rozważ alternatywy: Czy istnieją inne opcje finansowania przed użyciem funduszy awaryjnych (nie kredyty, ale np. sprzedaż niepotrzebnych przedmiotów czy praca dodatkowa).
- Korzystaj świadomie: Używaj środków tylko wtedy, gdy to konieczne, aby uniknąć przyszłych problemów finansowych.
Po użyciu poduszki
- Odbuduj oszczędności!: Jeśli Twoja sytuacja finansowa zacznie się poprawiać, odbuduj poduszkę finansową tak, jak ją budowałeś.
- Planuj wydatki: Aby uniknąć częstego wykorzystywania rezerw, dokładnie planuj swoje wydatki.
- Analizuj sytuację: Rozważ, co doprowadziło do konieczności skorzystania z poduszki finansowej i jak można uniknąć podobnych sytuacji w przyszłości.
Pamiętaj, że celowość budowania i posiadania poduszki finansowej wynika z jej zdolności do zapewniania spokoju i stabilności. Korzystanie ze zgromadzonych środków wymaga ostrożności i powinno być dokonywane z pełną świadomością sytuacji, aby nie naruszyć bezpieczeństwa finansowego.
Gdzie odkładać środki budując poduszkę finansową?
Budując poduszkę finansową, wybierz miejsce, które zapewni bezpieczeństwo środków, łatwy dostęp do nich w razie nagłej potrzeby oraz preferencyjnie niewielkie oprocentowanie. Dobrym wyborem mogą być:
Konto oszczędnościowe: Jest to podstawowy i bezpieczny sposób na przechowywanie oszczędności. Konta oszczędnościowe oferują zazwyczaj niskie oprocentowanie, ale zapewniają łatwy dostęp do pieniędzy.
Lokata bankowa: Dla osób, które mogą sobie pozwolić na zablokowanie środków na określony czas, lokata bankowa może oferować wyższe oprocentowanie w porównaniu do konta oszczędnościowego.
Obligacje skarbowe: Są to bezpieczne papiery wartościowe wydawane przez rząd, które oferują stały zwrot po określonym czasie. Są one zazwyczaj mniej płynne niż środki na koncie oszczędnościowym, ale mogą oferować lepsze oprocentowanie.
Ubezpieczenia: Choć wykupując dodatkowe ubezpieczenie nie odkładasz środków bezpośrednio, to w przypadku choroby, wypadku czy innych zdarzeń losowych, które uniemożliwią Ci zarobkowanie, odszkodowanie w ramach określonej polisy może pokryć część Twoich wydatków.
Pamiętaj, że aktywa, takie jak samochód, biżuteria czy złoto mają wartość, jednak nie spełniają one głównych warunków poduszki finansowej ze względu na potencjalne trudności w szybkim przekształceniu ich na gotówkę oraz ryzyko utraty wartości. Poduszka finansowa nie powinna być narażona na jej uszczuplenie, zaś środki muszą być łatwo dostępne w razie godziny „W”.
Poduszka finansowa a inwestycje
Poduszka finansowa to fundament Twojej stabilności finansowej, ale kiedy już ją posiadasz, możesz czuć potrzebę szybszego jej powiększania poprzez inwestycje. Lepiej tego nie rób!
Wyobraź sobie, że twoje finanse to statek na otwartym morzu. Poduszka finansowa to kamizelka ratunkowa, która ma za zadanie utrzymać cię na powierzchni w razie burzy, czyli nagłych, nieoczekiwanych wydatków. Natomiast inwestycje to żagle, które pomagają ci płynąć do przodu i osiągać dalsze cele finansowe, takie jak emerytura czy zakup domu.
Poduszka finansowa powinna być bezpiecznym, łatwo dostępnym „zbiornikiem” środków, które możesz szybko wykorzystać, gdy nadejdzie „finansowa burza”. Nie możesz ryzykować utraty tych środków, ponieważ ich głównym zadaniem jest zapewnienie ci spokoju i bezpieczeństwa. Najlepiej trzymać je w miejscu, gdzie nie są narażone na duże wahania wartości, na przykład na koncie oszczędnościowym, na którym są dostępne od ręki.
Inwestycje, z kolei, to te części twojego majątku, które mogą być narażone na większe ryzyko, ale w zamian oferują potencjał wyższych zysków. To one mają za zadanie pomnażać twoje środki w dłuższej perspektywie. A że inwestycje mogą na krótką metę tracić na wartości, nie możesz polegać na nich w sytuacji kryzysowej.
Z tego powodu lepiej oddziel środki, które budują Twoją poduszkę finansową od tych, którymi chcesz zbudować swój majątek poprzez inwestycje.
Opracowanie: Money Wire
